Alle regels van sporten

Iedere sport heeft bepaalde regels, of het nu om een teamsport of een solosport gaat. Er zijn spelregels, maar ook gedragsregels en regels op het gebied van doping. Spelregels zijn natuurlijk erg belangrijk voor het spelen van een sport, maar zonder gedragsregels komt de veiligheid van een sport in gevaar. Iedereen moet zich welkom en veilig kunnen voelen op het veld, in de zaal of waar de sport dan ook gespeeld wordt. Zonder regels kunnen de meeste sporten niet bestaan. Ken jij de belangrijkste regels van iedere sport?

Atletiek

Atletiek heeft zowel spelregels als baanregels en gedragsregels. Het is één van de oudste sporten die er bestaat en was al aanwezig op de allereerste Olympische Spelen. Atleten kunnen zowel persoonlijke prestaties als teamprestaties behalen binnen de atletiek. De sporten die onder atletiek vallen kunnen zowel indoor als op een buitenbaan worden beoefend. Onder atletiek vallen onder andere de disciplines hardlopen, speerwerpen, kogelstoten en hoogspringen. De oudste onderdelen van de atletiek, die al sinds 776 voor Christus worden beoefend, zijn discuswerpen, speerwerpen, hardlopen, worstelen en verspringen.

Balsport

Onder balsport verstaan we alle sporten die gespeeld worden met één of meerdere ballen. Bij de meeste balsporten spelen twee teams of twee personen tegen elkaar. Het doel is om meer punten te scoren dan de tegenspeler of tegenpartij, want dan win je. Bij de meeste balsporten scoor je een punt door de bal volgens de regels van het spel in het doel of aan de kant van de tegenstander te krijgen. Er bestaan tientallen balsporten die ieder hun eigen regels hebben. Bij de ene sport is het toegestaan om de bal met de handen aan te raken en bij de andere sport niet. Sporten die met de hand worden gespeeld, zoals handbal en basketbal, laten het uiteraard toe om de bal met de handen aan te raken. Bij sporten die niet met de hand worden gespeeld, zoals voetbal en squash, is het dit in de meeste gevallen niet toegestaan.

Behendigheidssport

Onder behendigheidssport vallen onder andere curling en biljart. Biljart kennen we allemaal wel, je kunt het in bijna ieder café spelen. De regels van deze sport lopen nogal uiteen, vooral omdat het veel door amateurs wordt gespeeld en er dus veel eigen regels en ‘kroegregels’ worden verzonnen. Curling is de nummer 1 volkssport in Canada, al ziet het er misschien niet zo spannend uit als je de regels en de sport niet goed kent. Het is een echte teamsport, die zowel voor amateurs als professionals erg leuk en spannend is om te spelen. Voor beide sporten heb je veel vaardigheden nodig, zoals behendigheid, precisie en controle.

Luchtsport

Luchtsport, wat moet jij je daar nu bij voorstellen? Onder luchtsport valt bijvoorbeeld paramotorvliegen, maar ook het recreatieve gebruik van een drone. Vooral voor drones met camera’s zijn de regels de afgelopen jaren een stuk strenger geworden. Logisch natuurlijk, want je mag niet zomaar alles en iedereen filmen. We raden iedereen aan hier erg voorzichtig mee te zijn, want in sommige gevallen is het filmen in verboden gebieden een crimineel feit met een bijbehorende straf. Ten slotte is er luchtsport met dieren, bijvoorbeeld met duiven. De duivensport bestaat al zeker 100 jaar, maar de regels zijn in de loop der tijd wel veranderd. Wat hier vooral belangrijk in is, is de registratie en het ringen van duiven. 

Motorsport

Onder motorsport verstaan we een sport met voertuigen met 2 tot 4 wielen die zich met behulp van een (benzine)motor voortbewegen. Hier valt dus ook autosport onder, zoals de Formule 1 en NASCAR. Maar ook sporten die meer voor de hobby worden beoefend, zoals karten. De regels binnen de motorsport kun je opsplitsen in twee categorieën: regels op het circuit en regels buiten het circuit. De regels op het circuit spreken nogal voor zich. Bij regels buiten het circuit gaat het bijvoorbeeld om regels rondom de voertuigen of de budgetten van de teams. Dit laatste is vooral belangrijk bij de Formule 1. De regels van de Formule 1 worden regelmatig aangepast om de sport eerlijk te houden en zo min mogelijk bepaalde teams een voordeel te geven ten opzichte van concurrenten. 

Paardensport

De paardensport is erg groot in Nederland en bevat een hoop verschillende disciplines. Denk bijvoorbeeld aan springen, dressuur, eventing, cross, western, vrijheidsdressuur, natural horsemanship, mennen en jacht. In landen zoals Engeland worden er ook veel paardenraces gehouden waar mensen op kunnen wedden. Binnen de paardensport gelden er regels met betrekking tot de puntentelling, regels op het gebied van uitrusting en regels op het gebied van dierenwelzijn. Een belangrijke regel is bijvoorbeeld de bloedregel, die stelt dat een combinatie wordt gediskwalificeerd als de jury bloed bij de mond of flank van het paard vaststelt. Deze regel moet ervoor zorgen dat de paardensport diervriendelijk blijft en bestraft het verkeerd behandelen van de paarden. 

Vecht- en verdedigingssport

Binnen de vechtsport zijn regels erg belangrijk. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat mensen gewond raken binnen of buiten de ring. Iedere vechtsport heeft zijn eigen regels, maar één regel is overkoepelend voor vechtsporten: gebruik je vaardigheden niet buiten de ring of de trainingsgrond. Als je bijvoorbeeld professioneel boxer bent, kun je geschorst worden van wedstrijden en trainingen als je op straat iemand slaat. Deze regels zijn ontworpen om de veiligheid binnen de vechtsport te behouden. Aangezien veel vechtsporten origineel uit Aziatische landen komen, zijn respect en traditie ook erg belangrijk. Hier zijn ook regels aan verbonden, zoals het buigen naar elkaar voor het begin van een wedstrijd.

Vrijetijdssport

Er bestaan een hoop sporten die vooral bedoeld zijn als vrijetijdsbesteding. Denk bijvoorbeeld aan vissen, frisbeeën en fierljeppen. Je zou misschien zeggen dat er bij vrijetijdssport weinig regels zijn, maar dat hangt nogal af van de context. Ook vrijetijdssporten worden namelijk op competitieniveau gespeeld in sommige gevallen. En voor wedstrijden heb je natuurlijk regels nodig. Daarnaast zijn er voor sporten zoals vissen ook wetten vanuit de overheid, bijvoorbeeld over plekken waar je wel en niet mag vissen, soorten aas die je mag gebruiken, vissoorten waar wel en niet op gevist mag worden en minimummaten.

Wandelsport

Ja, wandelen is weldegelijk een sport! Er bestaan een hoop wandelclubs waar jij je voor aan kunt melden, als je het fijn vindt om in gezelschap lange wandelingen te maken. De meeste wandelclubs zijn erg informeel, maar er gelden natuurlijk altijd bepaalde regels en bij sommige clubs betaal je ook contributie. Je zou misschien zeggen dat er voor wandelen verder weinig regels gelden, maar dat ligt er nogal aan. Wil je bijvoorbeeld in een natuurgebied gaan wandelen met een groep, dan moet je hier in veel gevallen toestemming voor vragen aan de terreineigenaar. Daarnaast betaal je in sommige gevallen als je een wandeltocht wil organiseren in een natuurgebied een Tegemoetkoming Kosten Natuurmonumenten. Dit geld wordt gebruikt om de natuurgebieden te onderhouden.

Watersport

Watersport is in Nederland natuurlijk erg populair, met name het varen met kleine boten of sloepen. Hier hangen wel strenge regels aan vast, vooral op het gebied van het vaarbewijs. Zo heb je voor de ene boot wel een vaarbewijs nodig en voor de andere niet. Dit heeft vooral te maken met de lengte van de boot en de maximale snelheid die hij kan varen. Binnengebieden hebben vaak ook strenge regels voor het passeren van andere boten en waar je wel en niet mag varen of aanleggen. Het is belangrijk dat jij je aan die regels houdt, want de boetes op het water zijn een stuk hoger dan de boetes op de weg in Nederland. Deze regels zijn allemaal online te vinden en als je een vaarbewijs wil halen moet je ook aantonen dat je de regels kent in een theoretisch examen.

Wielersport

De Wielersport is erg groot in Nederland, zowel in professionele zin als voor de amateurs. Maar ook voor de rest van de wereld is het een veel beoefende sport. Er bestaat een uitgebreid reglement voor wielerwedstrijden dat is opgesteld door de KNWU, de Nederlandse Wielerbond. Daarnaast zijn er ook regels waar hobbyisten zich op de openbare weg aan moeten houden met de racefiets. Aangezien je de weg deelt met automobilisten en de fietspaden of bospaden met andere fietsers of wandelaars moet je uiteraard rekening houden met anderen. Vooral omdat je met de racefiets vaak een stuk harder fietst dan mensen met een stadsfiets. Je dient je verder aan dezelfde verkeersregels te houden als andere bestuurders. 

Wintersport

Wintersport is voor veel mensen ontspanning in de vakantie, maar het wordt ook professioneel beoefend. Ook deze sport heeft dus verschillende soorten regels, zowel de regels voor wedstrijden en competities als regels binnen de piste, die ook voor amateurs gelden. Als je geen rekening met elkaar houdt op zo’n piste, kan het namelijk een riskante situatie worden. Daarom zijn er binnen de wintersport duidelijke regels opgesteld over wie waar en wanneer voorrang heeft en wat je doet bij oversteken en invoegen. Daarnaast staan er ook borden op iedere piste met markeringen en waarschuwingen, waar jij je altijd aan dient te houden. Ten slotte gelden er nog regels rondom het wel of niet dragen van een helm, zowel voor kinderen als volwassenen, en de aansprakelijkheid wanneer er zich een ongeval voordoet.

Denksport

De denksport is een ruim begrip. Als je denkt aan toernooien binnen de denksport, denk je natuurlijk vooral aan schaken en dammen. Deze denksporten hebben ieder hun eigen regels en die moet je wel kennen om te kunnen spelen. Bij schaken heeft zelfs ieder stuk zijn eigen regels en beperkingen. Daarnaast heb je denksport in de zin van puzzels, zoals Woordzoekers of Sudoku’s. Iedere soort puzzel heeft eigen regels, die in puzzelboeken eigenlijk altijd vermeld staan. Van de bekendere puzzelsoorten weten de meeste mensen de regels wel. Maar als je het gaat hebben over puzzels zoals Tectonic, is het wel zo handig als je de regels en uitleg erbij krijgt. 

Overige sporten

Niet elke sport past netjes binnen de traditionele categorieën of classificaties die we vaak tegenkomen. Sommige activiteiten bevinden zich op het snijvlak van meerdere disciplines of hebben unieke kenmerken die ze moeilijk in een specifieke groep plaatsen. Het kan ook zijn dat een sport regionale variaties heeft of is geëvolueerd op een manier die niet past binnen de conventionele definities. Voor dergelijke sporten is de categorie "overige sporten" in het leven geroepen. Deze categorie biedt ruimte voor diversiteit en erkenning van sporten die anders misschien over het hoofd zouden worden gezien.