Regels van Mahjong
Mahjong speel je met vier personen. De bedoeling van het spel is om alle tegels in combinaties te sluiten. Degene die al zijn tegels in combinaties heeft, heeft als eerste ‘mahjong’ en beëindigt het spel als winnaar. Het is van oorsprong een Chinees gezelschapsspel, dat ook in Nederland erg populair is. Maar hoe speel je het eigenlijk? Welke spelregels zijn er?
Officiële Mahjong regels downloaden →Uitleg over Mahjong:
)
Geschiedenis van Mahjong
Mahjong is van oorsprong een Chinees gemeenschapsspel. Letterlijk betekent het ‘kwetterende mus’. De naam verwijst waarschijnlijk naar het geluid dat de stenen maken als je ze husselt. Hoe Mahjong precies is ontstaan, is gehuld in vaagheden en mythes. Zo gaat er een verhaal dat aan het hof van Koning Wu een mooie vrouw zich ontzettend had verveeld en besloot om stenen te kerven van ivoor en bamboe. Daaruit zou ze het spel Mahjong hebben gemaakt, dat ze speelde met haar dienstmeisjes.
Confucius zou allerlei spelregels hebben bedacht. Het spel mocht alleen worden gespeeld door de adel en was verboden voor het gewone volk. Als dat verhaal klopt, is het spel al bedacht in 500 voor Christus. Toch dateren de eerste beschrijvingen van het spel uit de 19e eeuw. Gek genoeg zijn het westerlingen die het spel als eerste beschreven. Abercrombie & Fitch zou ook een rol hebben gespeeld in de populariteit van het spel, toen zij medewerkers naar China stuurden om daar spellen op te kopen. Wat het echte verhaal ook is: het spel is nog altijd populair. En niet onder de adel, maar het gewone Nederlandse volk.
Welke regels zijn er bij Mahjong?
Bij Mahjong zijn er een aantal spelregels waar je om moet denken.
Een gesloten vierkante muur maken
Alle regels worden gedekt omgedraaid en op het tafelblad geschud. Daarna legt elke speler ze, nog altijd bedekt, in een dubbele rij voor zich neer. Op die manier ontstaat een gesloten vierkante muur.
De plaats aan tafel bepaal je niet zelf
Waar je zit aan tafel, bepaal je niet zelf. Dat doet het spel zelf. Degene die het meeste krijgt met de worp van de dobbelstenen, zit op Oost. De tweede rechts van hem heeft Zuid. De derde is West en zit tegenover de eerste naar het Oosten. De laatste heeft de Noordenwind. De rangschikking komt niet overeen met de natuurlijke windstreken.
Een speciale positie voor Oost
De eerste speler pakt de eerste tegel en plaats deze op zijn stick. Vervolgens legt hij een van zijn tegels af. Oost heeft een speciale positie in het spel. Dit is namelijk de speler die niet begint door een tegel op het veld te plaatsen, maar door een tegel weg te gooien. Hij had aan het begin van het spel immers een tegel meer dan de anderen.
Belangrijke uitzondering
Andere spelers mogen de tegel nemen die zojuist is afgelegd door de speler die aan de beurt was. Die tegel kan namelijk worden gebruikt om Mahjong te maken, of om een set of een straat te sluiten.
Wanneer deze situatie zich voordoet, mag elke speler hem claimen. Zelfs als het niet zijn beurt is. De tegel mag worden gebruikt om een three of a kind te sluiten. Iedereen kan de tegel gebruiken.
Wie mag een straight voltooien?
Wordt de weggegooide tegel gebruikt om een straight te voltooien? Dan mag dat alleen gebeuren door de speler die aan de beurt is. Dat is dus degene die volgt op de speler die hem heeft afgelegd.
Weggegooide tegel
De speler die een weggegooide tegel neemt, is verplicht de voltooide combinatie te tonen. Die moet de combinatie zo voor zich neerleggen, dat de andere spelers het kunnen zien. Het spel gaat verder met zijn afleg, als hij geen mahjong heeft. Daarbij verloopt het spel volgens de gebruikelijke ronde, zelfs als een of twee spelers geen beurt hebben gehad.
De volgende hand
Wanneer alle tegels zijn genomen zonder dat iemand Mahjong maakt, scoort iedereen nul punten en begint de volgende hand. Let erop dat de hand eindigt zonder dat de laatste tegel wordt weggegooid. De speler die de laatste tegel pakt, sluit of verslaat de hand.
Officiële regels van Mahjong downloaden
Mahjong wordt ook in competitieverband gespeeld. In Nederland bewaakt de Mahjongbond de regels. Je vindt de spelregels online.
Hoe speel je Mahjong?
Mahjong speel je met 144 stenen en 4 spelers. Elke speler krijgt 13 stenen. Dan blijven er dus stenen over, die de muur vormen. Hoe dit precies werkt, leggen we je graag uit.
Stenen en sets leren kennen
Kijk eerst goed naar de stenen. Het zijn er 144 stuks. Houd er rekening mee dat verschillende versies van het spel een verschillend aantal stenen hebben. Er zijn variaties met maar 136 stenen. Leer de sets kennen: elk spel heeft er drie. De sets bestaan uit stippen en cirkels, Chinese karakters en bamboe. Deze werken net als de kleuren in een spel kaarten. Elke kleur heeft een getal van 1 tot 9. Elke steen heeft een overeenkomstig aantal van het betreffende symbool. Je kunt erestenen als sets gebruiken. Erestenen zijn speciale stenen, met rode en groene draken van de vier windstreken. Net als sets kun je ze gebruiken om combinaties te maken. Je hebt 16 stenen voor de windrichtingen, vier voor elke windrichting. Bonusstenen hebben seizoenen en bloemen als afbeeldingen. Je kunt deze niet gebruiken om combinaties te maken, maar wel om ze in te zetten voor extra punten. De afbeeldingen op de stenen variëren per speelset. Een set kan een afbeelding van een pruim, orchidee, chrysant of bamboe bloem hebben. Er zijn ook vier lege stenen en die kun je gebruiken als jokers.
Start de ronde met een worp met de dobbelstenen
Start de eerste ronde door een worp met een set dobbelstenen te doen. De oostenwind is altijd de speler voor het spel. Wie het hoogst gooit met twee dobbelstenen, wordt aangeduid als oostenwind. De westenwind staat tegenover de oostenwind, de noordenwind zit links van het oosten en de zuidenwind rechts van het oosten. De speler rechts van de oostenwind, is de zuidenwind en begint het spel.
Stenen uitdelen
Plaats de stenen met de afbeelding naar beneden en schud ze. De oostenwind bepaalt wanneer de stenen voldoende geschud zijn. De oostenwind deelt dan 13 stenen uit aan elke persoon. De stenen die overblijven, komen in het midden van de tafel te liggen, als een soort trekstapel.
Speel een ronde
De zuidenwind trekt een steen en legt deze weg om de ronde te beginnen. Deze pakt de steen op en kijkt er naar. Wanneer de speler de steen wil houden, moet er een andere steen worden weggelegd. Wanneer je een steen van de muur pakt, ga je verder vanaf het punt waar je bent gestopt. Je blijft in dezelfde richting bewegen. Om te bepalen of je een tegel wilt houden, controleer je of deze overeenkomt met de overige stenen in je hand. Probeer combinaties te vormen, zoals een three-of-a-kind, four-of-a-kind en een straight. Elke keer dat je een steen pakt, moet je een steen van je hand wegleggen. Plaats de steen op tafel en zeg de naam van de steen. Dan kunnen de anderen deze opeisen.
Tegels opeisen
Je kunt een tegel opeisen als deze wordt weggelegd en in een van je combinaties past. Als de tegel een pong voltooit, heb je de twee andere stenen al in je hand. Zeg ‘pong’ en eis de weggegooide steen op. De speler toont dan een combinatie, om het te bewijzen. Het opeisen van stenen gaat in de volgorde van de spelers. Er is wel een uitzondering: als de steen een speler mahjong zou opleveren, krijgt deze de steen.
Stenen nemen
Neem een steen van de trekstapel om te spelen als je geen weggegooide stenen wilt hebben. Als niemand de weggegooide steen opeist, pakt de volgende speler een steen van de trekstapel. Zodra je een steen hebt geplaatst, kan niemand de eerder weggegooide steen meer opeisen; de steen is dan ‘dood’ in het spel.
Volgorde volgen
Ga verder in de volgorde van de spelers rechts. De speler rechts gaat altijd verder als iemand een weggegooide steen opeist. Zelfs als hij niet de volgende speler in de rij is.
Joker vervangen
Heb je een joker? Dan kun je deze vervangen door een steen uit je hand. Als iemand een meld legt met een joker, en je hebt een steen die de joker vervangt, dan kun je de steen neerleggen en de joker opeisen voor je hand. Dit doe je tijdens je beurt, en nadat je een steen hebt opgepakt en hebt geplaatst.
Combinaties vormen
Probeer zoveel mogelijk combinaties te vormen. Denk aan drie van dezelfde stenen (een pong) of vier van dezelfde stenen (een kong). De stenen kunnen kleuren zijn, maar ook erestenen of bonusstenen. Je kunt ook drie stenen op een rij spelen (een chow).
Mahjong leggen
Je kunt een Mahjong leggen met drie combinaties en een paar. De Mahjong-hand gebruikt alle dertien stenen in de hand, plus een steen die je niet weggooit. Om eem Mahjong te krijgen, heb je drie combinaties nodig, een combinaties van pongs, kongs en chows, plus een paar. De bonusstenen leveren je extra punten op.
Nitchi
Wanneer je een steen verwijderd bent van Mahjong, heb je ‘Nitchi’. Zeg dit woord hardop, zodat je andere spelers laat weten dat ze nog beperkt de tijd te hebben om je te verslaan.
Mahjong voltooien
Zeg ‘Mahjong’ als je de set hebt voltooid. Laat de hand dan ook zien. Je moet al je combinaties en je par op hun plaats hebben voordat je het woord hardop roept. Heb je eigenlijk geen Mahjong? Dan ben je gediskwalificeerd voor de rest van het spel. Het spel gaat dan zonder jou verder.
Winnende handen
Houd alleen de winnende handen bij. Tel de winnende hand, door de punten bij elkaar op te tellen. Op die manier scoor je ook nog eens 20 punten extra. Je kunt ervoor kiezen alle handen bij te houden, maar dat vergroot de kans om te winnen niet echt.
Punten toewijzen
Je wijst punten toe op basis van de stenen in de winnende hand. Een chow levert geen punten op. Een pong levert twee punten op als die is blootgesteld, of vier als deze is gesloten. Een pong van enen en negens, draken of wind, is vier waard als deze open is. Het levert acht op als het gesloten is. Een kong is acht waard als deze open is, of zestien als deze gesloten is. Ze zijn 16 en 32 waard als ze enen, negens, draken of windstreken gebruiken. Elke bloem of seizoen krijgt vier punten. Voor een paar dragen of eigen wind krijg je twee punten.
Veelgemaakte fouten bij Mahjong
De meeste fouten die met Mahjong worden gemaakt, komen neer op een gebrek aan kennis over de spelregels. De spelregels zijn dan ook niet eenvoudig. Het is een kwestie van veelvuldig spelen om het goed te leren. De grootste fout die je kunt maken, is een foute Mahjong presenteren. Als de Mahjong wordt afgekeurd, raak je je rechten in het spel kwijt. Het spel gaat dan verder zonder jou.
Benodigdheden om Mahjong te spelen
Wat heb je nodig om Mahjong te spelen/uit te oefenen:
Complete Mahjong set;
Mahjong latten;
Mahjong fiches;
Eventueel een mat om op te spelen;
Vier spelers;
Tafel om aan te zitten.
Veelgestelde vragen bij Mahjong
Is Mahjong moeilijk?
Mahjong is een spel waarbij je rekening moet houden met veel spelregels. Als je het veel speelt, heb je geen lange tijd nodig om het te leren. Maar om er echt bekwaam in te worden, heb je wel wat tijd nodig.
Kun je Mahjong met twee personen spelen?
Het spel Mahjong speel je standaard met vier personen. Elke speler speelt dan voor zichzelf. Je kunt wel met enige aanpassingen met twee, drie of vijf personen spelen, maar het klassieke spel bestaat uit vier personen.
Wat betekent Mahjong?
Mahjong betekent in het Chinees ‘kwetterende mus’. Die naam verwijst naar het geluid dat de stenen maken als je ze husselt. Hoe Mahjong precies is ontstaan, is een groot raadsel. Het is gehuld in vaagheden en mythes.
Kun je Mahjong alleen spelen?
Er zijn allerlei online versies van Mahjong gemaakt. De versie waarbij je alleen speelt, online, noemen we Mahjong Solitaire. Je kunt het gratis spelen. In sommige gevallen kun je er ook geld mee verdienen.