Regels van Ganzenbord
Ganzenbord is al een eeuwenoud spel. Het staat garant voor een ouderwets gezellige avond. Wanneer je kijkt naar de spelregels, zie je dat deze heel eenvoudig zijn en dat je geen strategie of tactiek kunt toepassen. Het is een kansspel met twee dobbelstenen. Hoe speel je eigenlijk Ganzenbord? En is er een manier om Ganzenbord te winnen?
Officiële Ganzenbord regels downloaden →Uitleg over Ganzenbord:
)
Geschiedenis van Ganzenbord
Over de geschiedenis van Ganzenbord zijn eigenlijk maar weinig bronnen te vinden. Wat wordt aangenomen, is dat dit spel in de laatste kwart van de zestiende eeuw is ontstaan De Italianen zouden het hebben bedacht. Francesco, een telg uit het rijke Medici-geslacht, zou het hebben bedacht en het spel hebben geschonken aan Koning Filips II, de koning van Spanje. Het eerste officiële document erover komt uit 1597. Het spel wordt dan vermeld in een Londens register als ‘the most pleasant game of the Goose’.
Welke regels zijn er bij Ganzenbord?
Vandaag de dag is Ganzenbord nog altijd populair. In de put zitten of iemand uit de put halen, komt nog steeds voor in het dagelijks taalgebruik. En die put is nu juist zo belangrijk bij Ganzenbord. Welke regels komen er kijken bij het spel?
Spelen met de dobbelstenen
Ganzenbord speel je met een speelbord, pionnen en, heel belangrijk: 2 dobbelstenen. Elke speler gooit een keer met de dobbelstenen. Wie het hoogste aantal ogen gooit, mag beginnen. De volgende beurten speel je met de klok mee. Het aantal ogen op de dobbelsteen bepaalt hoeveel vakken jouw pion vooruit mag.
De eerste worp
Bij de eerste worp is het belangrijk goed op te letten. Voor de eerste worp gelden namelijk speciale regels. Hier geldt dat als je met de dobbelstenen een 4 of een 5 gooit, je direct naar vakje 53 gaat. Gooi je 6 en 3, dan verzet je de pion direct naar vakje 26. Komt je pion op een vakje terecht dat al bezet is? Dan moet jouw pion terug naar zijn oude plaats en boek je geen vooruitgang in het spel.
Speciale vakken in het spel
Een speelbord van Ganzenbord telt in totaal 63 vakjes. Sommige velden zijn gereserveerd om spelers naar het einddoel te hinderen. Je gans kan bijvoorbeeld in de put vallen, of in de gevangenis terechtkomen. Deze speciale vakken zijn bedacht om het spel een beetje competitiever te maken. Dit zijn de speciale vakken in het spel, die in bijna elke versie van Ganzenbord terugkomen:
De brug op vak 6: je moet verder gaan naar vak 12;
De herberg op vak 19: de speler moet een nacht overnachten in de herberg. Sla een beurt over;
De put op vak 31: je bent in de put beland en moet wachten tot een andere speler je bevrijdt. Sla een beurt over als er geen spelers meer achter je zijn;
De doornstruik op vak 42: ga terug naar vak 37;
De gevangenis op vak 52: je belandt in de gevangenis tot een andere speler jou passeert en bevrijdt. Sla een beurt over als er geen spelers meer achter je zijn;
De dood op vak 58: je gans is doodgegaan. Je moet helemaal opnieuw beginnen.
Op sommige vakken zie je een gans. Die gans staat er niet zomaar. Komt jouw pion hierop terecht, dan moet je nogmaals hetzelfde aantal vakjes vooruit plaatsen. Let op: de kans bestaat dat je hierdoor alsnog een hindernis tegenkomt.
Officiële regels van Ganzenbord downloaden
Wil je de officiële spelregels downloaden? Je vindt ze onder meer op de websites van fabrikant Ravensburger. Dit zijn de regels zoals ze bij het spel inbegrepen zijn.
Hoe speel je Ganzenbord?
Het spel ganzenbord is een eenvoudig spel, waarbij ook de spelregels heel eenvoudig zijn. Het spel kent geen tactiek of strategie. Ook hoef je geen algemene kennis te hebben. Wie als eerste de finish met een exacte worp kan bereiken, wint het spel. Zo simpel zijn de regels. Hoe speel je Ganzenbord precies?
Start het spel door te dobbelen
Je start het spel door te beginnen met dobbelen. Wie het hoogste aantal ogen gooit, mag het spel beginnen. Het aantal ogen op de dobbelsteen bepaalt hoeveel stappen je vooruit mag. Je speelt dit spel aan een tafel, en met de klok mee. Iedereen komt dus een keer aan de beurt. De spelvolgorde, na het hoogste aantal ogen, wordt dus bepaald door hoe je aan tafel bent gaan zitten én door wie het hoogste aantal ogen heeft gegooid.
Zet je pion vooruit en bekijk de consequenties
Heb je gedobbeld? Dan bepaalt het aantal gegooide ogen de consequenties. Misschien kom je vooruit in het spel en kom je op een gewoon vak terecht. Dan is er niets aan de hand. Maar het kan ook zijn dat je op een van de speciale vakken terechtkomt. Dan moet je de consequenties aanvaarden. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je in de put beland, in de gevangenis moet of dat je gans doodgaat en je het spel opnieuw moet beginnen. Het dobbelen heeft dus een heel belangrijke rol in dit spel.
Ganzenbord winnen
Om het spel te winnen moet de speler bij de laatste worp het juiste aantal ogen gooien om precies op het laatste vak terecht komen. Vak 63 is het laatste vak in het spel. Gooi je net te veel? Dan moet je vanaf vak 63 terugspelen. Dat is risicovol, want je kunt op vakje 58 terechtkomen. Dan gaat jouw gans dood en moet je helemaal opnieuw beginnen. Daardoor kan het spel alle kanten opgaan. Er is geen tactiek waarmee je Ganzenbord kunt winnen.
Veelgemaakte fouten bij Ganzenbord
Bij Ganzenbord kun je geen fouten maken. Het is namelijk een echt geluksspel. Strategie en tactiek komen in dit spel dus niet voor. Hoe het spel voor een speler verloopt, is geheel afhankelijk van het gegooide aantal op de dobbelstenen. Er zijn ook geen keuzes te maken tijdens het spel. Het enige waarmee je een voordeel zou kunnen krijgen, is door te beginnen: er is immers geen gelijkmakende beurt.
Helaas kun je dus niet oefenen met Ganzenbord, en je ook niet bewust worden van eventuele ‘fouten’. Het is puur een kwestie van geluk.
Benodigdheden om Ganzenbord te spelen
Wat heb je nodig om Ganzenbord te spelen/uit te oefenen:
Een speelbord;
Pionnen (in de vorm van ganzen);
Twee dobbelstenen;
Een tafel om aan te zitten.
Veelgestelde vragen bij Ganzenbord
Waarom ganzen bij ganzenbord?
Omdat ganzenbord een geluksspel is, zijn er voor ganzen gekozen. Die ganzen staan voor het gelul in het spel. Dat is al zo in de 15e eeuw bedacht. Het is een kansspel waarbij iedereen evenveel kans heeft om te winnen. Of je wint, hangt af van het aantal ogen dat je gooit.
Met hoeveel dobbelstenen speel je Ganzenbord?
Je speelt Ganzenbord met twee dobbelstenen. Daarnaast speel je met enkele pionnen van verschillende kleuren, in de vorm van ganzen. De twee dobbelstenen bepalen het hele verdere spelverloop. Je moet namelijk het aantal ogen dat je hebt gegooid, vooruit in vakjes.
Waarom heeft een ganzenbord 63 vakjes?
Het Ganzenbord heeft 63 vakjes omdat dit de vermenigvuldiging is. 7 x 9 is 53. In het leven van de mens is een cyclus van ongeveer 7 jaar aanwezig. Volgens het antroposofische mensbeeld ligt elke zeven jaar de nadruk op de ontwikkeling van een bepaald aspect in een mensenleven. Met Ganzenbord simuleer je het mensenleven.
Hoe heet ganzenbord in het Engels?
Vaak wordt gedacht dat de Engelse vertaling van Ganzenbord ‘Goose plate’ is, maar dat zou een letterlijke vertaling zijn. In het buitenland heet Ganzenbord simpelweg ‘The Game of the Goose’ of ‘Goose Game’. Het spel wordt in het buitenland op dezelfde manier gespeeld als in Nederland.